Charakterystyka kierunku GEOGRAFIA studia I stopnia:
Studenci geografii uczą się rozumienia i interpretowania prawidłowości funkcjonowania środowiska geograficznego oraz działań społeczno-ekonomicznych i kulturowych człowieka w przestrzeni i czasie. Odkrywają współzależności między elementami środowiska przyrodniczego a działalnością człowieka, analizują zachodzące zjawiska i procesy od skali lokalnej do globalnej. Uczą się korzystać z baz danych o środowisku, poznają nowoczesne metody kartograficznego obrazowania zjawisk przyrodniczych i społeczno-gospodarczych oraz Systemy Informacji Geograficznej (GIS). Nabywają umiejętności kompleksowej oceny środowiska życia człowieka. Z uwagi na położenie Wydziału Nauk o Ziemi w obszarze wysoko zurbanizowanym i uprzemysłowionym, ważnym obszarem poznawczym są studia nad regionem.Program studiów obejmuje przedmioty kierunkowe geograficzne, przedmioty społeczne i humanistyczne, bogatą ofertę przedmiotów fakultatywnych(do wyboru). Integralną częścią studiów są ćwiczenia laboratoryjne oraz atrakcyjne zajęcia terenowe odbywające się w miesiącach wakacyjnych na terenie Polski i zagranicą. Na studiach licencjackich można także uzyskać uprawnienia do wykonywania zawodu nauczyciela w ramach tzw. specjalności nauczycielskiej.
PERSPEKTYWY zawodowe – Każdy absolwent studiów geograficznych I stopnia posiada umiejętności w zakresie interpretowania i oceny funkcjonowania środowiska geograficznego oraz działań społeczno-ekonomicznych i kulturowych człowieka w przestrzeni i czasie; potrafi planować i projektować, scenariusze zmian w środowisku przyrodniczym i społeczno-ekonomicznym oraz przygotowywać prognozy rozwoju na poziomie lokalnym i regionalnym; Absolwent studiów geograficznych I stopnia może podjąć naukę na studiach II stopnia na kierunku geografia oraz na kierunku Turystyka na WNoZ (bez różnic programowych).Ofertą pracy dla studentów kończących edukację na I stopni mogą być instytucje zajmujące się ochroną, kształtowaniem i monitorowaniem środowiska geograficznego, biura planowania przestrzennego i wydziały ochrony środowiska różnych szczebli. Dzięki wszechstronnemu przygotowaniu merytorycznemu z zakresu szeroko rozumianych nauk geograficznych, ale także dzięki znajomości podstaw wiedzy ekonomiczno-prawnej studenci są także przygotowani do prowadzenia własnej działalności gospodarczej w różnych sektorach.
Charakterystyka kierunku GEOGRAFIA studia II stopnia:
Geografowie kończący studia II stopnia na Wydziale Nauk o Ziemi UŚ rozumieją specyfikę relacji człowiek-środowisko na obszarach poddanych silnej antropopresji i są przygotowani do rozwiązywania trudnych problemów środowiskowych w skali globalnej (obszary górskie, polarne, pustynne, metropolitalne) a także znają specyfikę regionalną (problemy środowiskowe w obszarach górniczych, przemysłowych oraz silnie zurbanizowanych). Absolwenci geografii są bardzo konkurencyjni na rynku pracy, co wynika z szerokiego zakresu różnorodnych kompetencji merytorycznych i przydanych umiejętności praktycznych. Szczegółowe kompetencje absolwenta na kierunku geografia studiów II stopnia zależą od wybranej specjalności Perspektywy zawodowe absolwentów II stopnia kierunku Geografia: Zatrudnienie m.in. w:
Szczegółowe możliwości zatrudnienia wynikają z wyspecjalizowanych kompetencji na poszczególnych specjalnościach. Specjalności na studiach II stopnia w roku akademicki 2017/2018
OPIS SPECJALNOŚCI WRAZ Z PERSPEKTYWAMI ZAWODOWYMI
1. Specjalność Geograficzne Systemy Informacyjne – GIS – oferuje profesjonalne umiejętności i wiedzę z zakresu pracy w środowisku GIS. Umiejętność analizy i wykorzystania danych przestrzennych stanowią niezbędne kompetencje poszukiwanych i cenionych na rynku pracy absolwentów geografii. Kształcenie w ramach tej specjalności obejmuje podstawy pracy w oprogramowaniu GIS (ArcGIS, MapInfo, Surfer), a także posługiwanie się narzędziami typu OpenSource (QGIS). Studenci uczą posługiwania się bazami danych, mobilnymi systemami geoinformacyjnymi (GPS, GPRS, itd.) oraz poznają szerokie możliwości pracy w sieci (WebGIS). Absolwenci specjalności uzyskują wiedzę i zdobywają umiejętności pozwalające kompleksowo zarządzać informacją o środowisku przyrodniczym za pomocą najnowocześniejszych technologii IT.
Perspektywy zawodowe absolwentów po specjalności Geograficzne Systemy Informacyjne GIS.Absolwenci tej specjalności znajdują zatrudnienie w Urzędach Geodezyjnych i Kartograficznych, Urzędach Statystycznych, w wydziałach architektury i planowania przestrzennego, w centrach zarządzania kryzysowego oraz wydziałach kształtowania środowiska administracji wszystkich szczebli oraz wszędzie tam, gdzie wykorzystuje się informacje o charakterze przestrzennym.Absolwenci po tej specjalności są także przygotowani do prowadzenia własnej działalności w zakresie sporządzania map, pomiarów geodezyjnych oraz świadczenia usług obejmujących przygotowywanie opracowań i ekspertyz z zakresu ochrony środowiska.
2. Specjalność Hydrologia i gospodarka wodna oferuje specjalistyczną wiedzę na temat procesów zachodzących w hydrosferze, a także mechanizmów i zasad funkcjonowania gospodarki wodnej w skali lokalnej, regionalnej i ponadregionalnej. Uzyskują szczegółowe informacje na temat procesów hydrologicznych znamiennych dla: cieków (rzek, potoków, strumieni, rowów, kanałów), wód podziemnych, źródeł, jezior, mokradeł, lodowców, mórz i oceanów. Ważnym aspektem kształcenia są aktualne wiadomości dotyczące struktury bilansu wodnego różnej rangi jednostek terytorialnych, w tym dorzeczy głównych rzek Polski, Europy i świata. Kształcenie jest ukierunkowane na możliwości użytkowania wód, a zwłaszcza funkcjonowanie gospodarki wodnej (np. zaopatrzenie w wodę, odprowadzanie ścieków, ochronę przed powodziami i suszami, ilościowo-jakościowe zmiany stosunków wodnych, ochronę zasobów wodnych). Oprócz globalnego wymiaru problematyki hydrologicznej, część zajęć odnosi się do specyficznych problemów regionalnych województwa śląskiego i konurbacji katowickiej. Dotyczą one przede wszystkim zmian ilościowych i jakościowych wód na obszarach zurbanizowanych, a także sposobów przeciwdziałania degradacji ekosystemów wodnych np. renaturyzacji rzek, rekultywacji jezior i zbiorników wodnych, ochrony wód powierzchniowych i podziemnych, retencyjnego przysposobienia dorzecza.
Perspektywy zawodowe absolwentów po specjalności Hydrologia i gospodarka wodna: Absolwenci specjalności Hydrologia i gospodarka wodna mają wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne wymagane przy podejmowaniu zatrudnienia w instytucjach różnego szczebla administracji państwowej i samorządowej oraz placówkach o charakterze produkcyjnym lub usługowym. Posiadają przygotowanie zawodowe do pełnienia funkcji i realizacji zadań w: służbie hydrometeorologicznej (np. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej), instytucjach zarządzających wodami i gospodarką wodną (np. Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej, Regionalne Zarządy Gospodarki Wodnej, Wojewódzkie Zarządy Melioracji i Urządzeń Wodnych, przedsiębiorstwa wodno-kanalizacyjne), służbie ochrony środowiska (np. Państwowa Inspekcja Ochrony Środowiska), administracji obszarów chronionych (np. parki narodowe i krajobrazowe), administracji rządowej i samorządowej różnych szczebli (np. w wydziałach ochrony środowiska, wydziałach planowania i rozwoju, wydziałach gospodarki komunalnej) m.in. w charakterze ekspertów przy budowie ważnych obiektów narażonych na działanie ekstremalnych zjawisk hydrologicznych oraz w przedsiębiorstwach prowadzących działalność międzynarodową jako doradców w zakresie warunków hydrologicznych poszczególnych państw świata. Absolwenci specjalności Hydrologia i gospodarka wodna są także przygotowani do prowadzenia własnej działalności w zakresie obejmującym przygotowywanie opracowań i ekspertyz z zakresu hydrologii i gospodarki wodnej (np. operatów wodno-prawnych, opinii specjalistycznych, map i planów) oraz szeroko rozumianego użytkowania wód (np. uzdatnianie wody, hydroenergetyka, hodowla ryb i innych organizmów wodnych, oczyszczanie ścieków, pozyskiwanie surowców, transport wodny, turystyka i rekreacja).
3. Specjalność Rekonstrukcja środowiska geograficznego oferuje umiejętności praktycznego wykorzystania różnorodnych metod rekonstrukcji środowiska i przygotowują absolwentów do zarządzania projektami środowiskowymi. Studenci poznają także podstawy prawne planowania inwestycji środowiskowych. W ramach specjalności studenci mogą uczestniczyć w realizowanych przez pracowników naukowych krajowych i międzynarodowych projektach badawczych.
Perspektywy zawodowe absolwentów po specjalności Rekonstrukcja środowiska geograficznego. Absolwenci tej specjalności mają wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne wymagane przy podejmowaniu zatrudnienia w instytucjach różnego szczebla administracji państwowej i samorządowej oraz placówkach o charakterze produkcyjnym lub usługowym; w administracji rządowej i samorządowej różnych szczebli (np. w wydziałach ochrony środowiska), w zarządzaniu kryzysowym, są także przygotowani do prowadzenia własnej działalności w zakresie obejmującym przygotowywanie opracowań i ekspertyz. Są przygotowani do prowadzenia samodzielnych badań naukowych i prac projektowych.
4. Specjalność Klimatologia oferuje wiedzę dotyczącą procesów, mechanizmów i prawidłowości występujących w atmosferze. Poznają relacje pomiędzy atmosferą i innymi komponentami środowiska geograficznego oraz pozyskują wiedzę na temat wpływu procesów atmosferycznych na funkcjonowanie społeczeństwa. Nabywają umiejętności przeprowadzania oceny oddziaływania na środowisko w części dotyczącej klimatu, przeprowadzania pomiarów i obserwacji meteorologicznych, interpretacji mapy synoptycznej oraz metod opracowania danych klimatologicznych dla zróżnicowanych celów, zdjęć satelitarnych, obrazów radarowych oraz pracy z depeszami synoptycznymi. Ponadto, poznają zróżnicowanie przestrzenne i zmiany klimatu Polski, Europy i świata. Zdobywają wiadomości na temat globalnego ocieplenia i meteorologicznych zjawisk ekstremalnych (powodzie, susze, silne wiatry, gwałtowne burze, gradobicia itp.) występujących w przyrodzie i ich wpływie na życie i działalność gospodarczą człowieka. Pozyskują również informacje o klimacie miasta włączając przyczyny i skutki koncentracji zanieczyszczeń powietrza. Na specjalności zdobywa się również umiejętność obsługi aplikacji komputerowych (EXCEL, STATISTICA, SURFER, ArcGis, itp.) przydatnych nie tylko w klimatologii.
Perspektywy zawodowe absolwentów po specjalności Klimatologia: Zatrudnienie w Instytucjach badawczych związanych ze służbą meteorologiczną; Instytucjach związanych z wykorzystaniem naturalnych zasobów energetycznych;Służbach monitoringu atmosfery i środowiska przyrodniczego; administracji państwowej i samorządowej; Laboratoriach i stacjach badania i ochrony środowiska przyrodniczego; Instytucjach wytwarzających i analizujących dane monitoringowe; centrach kryzysowych, Szkołach, uczelniach wyższych lub w ośrodkach badawczych.
5. Specjalność Zintegrowane gospodarowanie środowiskiem kształci specjalistów z zakresu racjonalnego gospodarowania środowiskiem, kompetentnych w zakresie interpretowania zasad funkcjonowania środowiska przyrodniczego w przestrzeni i czasie. Absolwent tej specjalności analizuje i ocenia uwarunkowania i tendencje zmian zachodzących w środowisku oraz prognozuje skutki transformacji środowiska. Potrafi wykorzystać swoją wiedzę dla potrzeb kompleksowego gospodarowania i zarządzania przestrzenią. Jest przygotowany do rozwiązywania trudnych problemów środowiskowych na obszarach górniczych, przemysłowych oraz silnie zurbanizowanych. Studenci zdobywają wiedzę z zakresu: prognozowania zmian zachodzących w środowisku pod wpływem gospodarczej działalności człowieka, geodezji i kartografii, w tym sporządzania map tematycznych, ekspertyz hydrologicznych, topoklimatycznych, geomorfologicznych, map glebowo-rolniczych, map przekształceń środowiska, opracowań fizjograficznych i innych.
Perspektywy zawodowe absolwentów po specjalności Zintegrowane gospodarowanie środowiskiem. Absolwent studiów na kierunku geografia może pracować w instytucjach zajmujących się ochroną, kształtowaniem i monitorowaniem środowiska geograficznego, Agencjach Rozwoju Regionalnego, Służbach monitoringu środowiska przyrodniczego; administracji państwowej i samorządowej; laboratoriach i stacjach badania i ochrony środowiska przyrodniczego; instytucjach wytwarzających i analizujących dane monitoringowe; centrach kryzysowych, szkołach, uczelniach wyższych lub w ośrodkach badawczych; są przygotowani do prowadzenia własnej działalności gospodarczej (m.in. biura zajmujące się ocenami oddziaływania na środowisko oraz podejmowaniem decyzji środowiskowych).
6. Specjalność Zagospodarowanie przestrzenne oferuje wiedzę i umiejętności w zakresie ochrony wartości przestrzeni oraz zoptymalizowanego jej kształtowania, by powstający w ten sposób nowy układ był bardziej efektywny i funkcjonalny, a jednocześnie realizował określoną politykę społeczną, gospodarczą, środowiskową i przestrzenną. Treści realizowane na tej specjalności wynikają z lokalizacji ośrodka WNoZ w silnie zurbanizowanym obszarze (kształtująca się metropolia) i ukierunkowania na problematykę regionalną, w szczególności związaną z jego urbanizacją, metropolizacją, restrukturyzacją i rewitalizacją.
Perspektywy zawodowe absolwentów po specjalności Zagospodarowanie przestrzenne Absolwent posiada kompetencje umożliwiające pracę w samorządzie terytorialnym wszystkich szczebli, na stanowiskach urzędniczych związanych z planowanie i zagospodarowaniem przestrzennym, a także w innych pokrewnych dziedzinach gospodarki komunalnej. Zdobyta wiedza pozwala na podjęcie pracy na stanowiskach wymagających kreatywności i poszukiwania indywidualnych rozwiązań. Dotyczy to dziedzin związanych w programowaniem rozwoju, organizacją działań strategicznych oraz przygotowaniem szeregu dokumentów tj. gminny program rewitalizacji, miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, strategie rozwoju, organizacja inwestycji miejskich i regionalnych. Absolwenci mogą znajdować zatrudnienie w prywatnych podmiotach gospodarczych współpracujących z sektorem publicznym. Dotyczy to biur planowania, firm consultingowych, pracowni badań społecznych itp. Osoby kończące specjalizację nabywają kompetencje umożliwiające także podjęcie własnej działalności gospodarczej.
7. Specjalność Gospodarka turystyczna oferuje możliwości poznania podstaw geografii turyzmu, ze szczególnym uwzględnieniem przyrodniczych i kulturowych uwarunkowań rozwoju turystyki we współczesnym świecie. Studenci poznają metody waloryzacji środowiska geograficznego na potrzeby turystyki, oceny potencjału regionów turystycznych i atrakcji turystycznych, typologizacji rodzajów i form turystyki; zdobywają kompetencje w zakresie obsługi ruchu turystycznego. Poznają nowe trendy i kierunki w ruchu turystycznym; posiadają umiejętności sporządzania map waloryzacyjnych w programach GIS oraz znają podstawowe systemy rezerwacyjne; umieją przygotowywać strategie obsługi klienta, znają podstawy zarządzania i marketingu, przedsiębiorczości w zakresie gospodarki turystycznej; potrafią oceniać zachowania konsumenckie, prowadzić negocjacje w biznesie; znają i wykorzystują potencjał dziedzictwa kulturowego i polityki turystycznej do tworzenia kompleksowego produktu turystycznego; znają ekonomiczne podstawy turystyki i metody oceny wpływu turystyki na środowisko. Studenci uzyskują kompletną wiedzę niezbędną do obsługi ruchu turystycznego zarówno w kraju, jak i za granicą; umieją dostosować swe działania do silnie różnicującej się i rozwijającej branży turystycznej. Ze względu na położenie Uniwersytetu na obszarze wysoko uprzemysłowionym szczególny nacisk zostanie położony na gospodarowanie zasobami poprzemysłowymi w turystyce. Studenci uzyskują wiedzę niezbędną do kreowania gospodarki turystycznej na szczeblu lokalnym, regionalnym, jak i ogólnokrajowym ze szczególnym uwzględnieniem zrównoważonego rozwoju.
Perspektywy zawodowe Specjalności Gospodarka turystyczna: agencje turystyczne i biura promocji turystyki, agencje i biura rozwoju regionalnego, wydziały turystyki i promocji jednostek samorządowych, krajowa i regionalne organizacje turystyczne, firmy specjalizujące się w organizacji ekoturystyki i agroturystyki, inne przedsiębiorstwa turystyczne ze szczególnym uwzględnieniem obiektów noclegowych, umiejętność prowadzenia własnej turystycznej działalności gospodarczej.
8. Specjalność Turystyka międzynarodowa jest przeznaczona dla studentów chcących zdobyć kompetencje w zakresie organizacji i obsługi turystyki międzynarodowej. Studenci poznają najnowsze teoretyczne i praktyczne osiągnięcia z tej dziedziny. Program studiów zawiera treści z zakresu najnowszych technik stosowanych w organizacji międzynarodowych imprez turystycznych. Studenci zdobywają również wiedzę na temat dziedzictwa kulturowego świata, geografii turystycznej świata i wybranych atrakcji turystycznych kontynentów. W trakcie studiów studenci odbywają praktyki w kraju i zagranicą. Charakterystyka kierunku oraz oferowanych specjalności. Studenci specjalności Turystyka Międzynarodowa w trakcie nauki nabywają wiedzy i umiejętności z zakresu geografii turystycznej, podstaw turyzmu, prawa w turystyce, waloryzacji środowiska geograficznego na potrzeby turystyki, poznają potencjał regionów turystycznych i atrakcji turystycznych oraz rodzaje i formy turystyki, nabywają kompetencji w zakresie obsługi ruchu turystycznego. Poznają nowe trendy i kierunki w ruchu turystycznym; posiadają umiejętności sporządzania map waloryzacyjnych w programach GIS oraz znają podstawowe systemy rezerwacyjne. Wiedza ta rozszerzona jest dodatkowo o strategie obsługi klienta, zachowania konsumenckie, negocjacje w biznesie, ekonomiczne podstawy turystyki, wiedzę o wpływie turystyki na środowisko oraz o ekstremalnych formach turystyki. Podczas studiów zdobywają kurs pilota wycieczek.
Perspektywy zawodowe absolwentów po specjalności Turystyka Międzynarodowa zatrudnienie w: krajowych i regionalnych organizacjach turystycznych, wydziałach kultury, sportu, turystyki i promocji jednostek samorządowych, biurach turystycznych i biurach promocji turystyki, firmach specjalizujących się w organizacji turystyki biznesowej, biurach obsługujących turystykę przyjazdową, prywatnych przedsiębiorstwach turystycznych, własnej działalności gospodarczej
9. Specjalność Eksploracja obszarów polarnych i górskich jest dedykowana miłośnikom geografii podatnym na polarną gorączkę i uzależnienie od gór. Oferuje zajęcia, które umożliwiają zdobycie:wiedzy o komponentach i funkcjonowaniu środowiska regionów górskich i polarnych, ich wpływie na procesy społeczno-gospodarcze i oddziaływaniu na regiony sąsiednie; umiejętności stosowania nowoczesnych metod badań terenowych (m.in. geodezyjnych, geofizycznych, geomorfologicznych), pozyskiwania i opracowywania danych pomiarowych i materiałów teledetekcyjnych oraz ich integracji i interpretacji z wykorzystaniem geograficznych systemów informacyjnych (GIS); kompetencji w zakresie efektywnego i bezpiecznego przygotowywania oraz prowadzenia eksploracji obszarów polarnych i górskich o charakterze badawczym, turystycznym oraz przedsiębiorczym. Wspieramy odkrywanie regionów górskich, także bardzo odległych – położonych w Arktyce i Antarktyce, zapraszając do udziału w krajowych i międzynarodowych projektach badawczych oraz do współpracy z międzynarodowym Centrum Studiów Polarnych, które zakładamy wspólnie z Instytutem Geofizyki i Instytutem Oceanologii Polskiej Akademii Nauk.
Perspektywy zawodowe Specjalność Eksploracja obszarów polarnych i górskich – instytucje zajmujące się ochroną, kształtowaniem, monitorowaniem i oceną stanu środowiska przyrodniczego, szczególnie obszarów górskich i polarnych; urzędy administracji rządowej i samorządowej – w jednostkach zajmujących się zarządzaniem przestrzenią geograficzną, szczególnie obszarów górskich i polarnych, biura i organizacje turystyczne, w jednostki zajmujące się regionalnym rozwojem turystyki oraz w instytucje zajmujące się organizacją i obsługą wypraw polarnych i górskich.